Standardy ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemęcie
2024-08-13
Każde dziecko jest podmiotem niezbywalnych praw, w tym prawa do ochrony godności. Każde dziecko należy traktować z szacunkiem oraz należytą uwagą i troską o jego dobro. Nadrzędną wartością Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemęcie jest zapewnienie dzieciom harmonijnych warunków rozwoju, wolnych od wszelkich form przemocy, krzywdzenia i zaniedbywania. Wszelkie działania podejmowane przez pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemęcie są podporządkowane dobru i bezpieczeństwu dzieci. Wszyscy pracownicy, współpracownicy, praktykanci i wolontariusze są zobowiązani do przestrzegania zasad określonych w niniejszym dokumencie
Rozdział I
Objaśnienie terminów
§1
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o:
- Danych osobowych dziecka należy przez to rozumieć każdą informację umożliwiająca identyfikację dziecka.
- Dziecku należy przez to rozumieć małoletniego, od urodzenia do 18 roku życia, które korzysta z oferty Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemęcie, zwanego dalej GOPS.
- Standardach - należy przez to rozumieć Standardy Ochrony Małoletnich obowiązujące w GOPS.
- Pracowniku należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną w GOPS na podstawie umowy o pracę.
- Dyrektorze należy przez to rozumieć dyrektora GOPS.
- Personel – każdy pracownik GOPS bez względu na formę̨ zatrudnienia, w tym współpracownik, stażysta, wolontariusz lub inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań́ ma kontakt z dziećmi.
- Rodzicu należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji dziecka na podstawie przepisów ogólnych, w szczególności jego przedstawiciela ustawowego oraz osobę uprawnioną do reprezentacji dziecka na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu, w tym rodzica zastępczego.
- Kontakcie bezpośrednim z dzieckiem należy przez to rozumieć działania prowadzone w ramach działalności GOPS, kierowane bezpośrednio do dziecka. Kontaktem bezpośrednim są pomoc bezpośrednia dziecku.
- Osobie trzeciej należy przez to rozumieć osobę nie będącą pracownikiem GOPS ani rodzicem dziecka.
- Kliencie GOPS należy przez to rozumieć każdą osobę korzystającą z usług świadczonych przez GOPS w ramach działalności statutowej, w szczególności klienci pomocy bezpośredniej, w tym przede wszystkim dzieci i ich rodzice/opiekunowie, profesjonaliści pracujący z dziećmi, uczestnicy imprez grupowych organizowanych przez GOPS. Klientem jest zarówno dorosły, jak i dziecko.
- Krzywdzeniu należy przez to rozumieć każde zamierzone lub niezamierzone działanie albo zaniechanie ze strony opiekuna dziecka, pracownika lub osoby trzeciej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka.
- Zaniedbaniu należy przez to rozumieć wszelkie formy krzywdzenia dziecka, które nie wypełniają znamion przestępstwa.
- Zgodzie rodzica należy przez to rozumieć pisemne oświadczenie woli złożone przynajmniej przez jednego z rodziców dziecka korzystającego z pełni władzy rodzicielskiej (w przypadku braku porozumienia między rodzicami należy ich poinformować o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd).
Rozdział II
Cel Standardów
§2
- Standardy określają ramowe zasady i wytyczne, które mają na celu:
- uwrażliwienie wszystkich pracowników i współpracowników GOPS na wagę podejmowania działań zmierzających do ochrony dzieci przed krzywdzeniem;
- wskazanie zakresów odpowiedzialności poszczególnych osób za bezpieczeństwo dzieci znajdujących się pod opieką GOPS;
- podejmowanie adekwatnej interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dzieci i/lub bezpośredniego zagrożenia ich zdrowia i życia.
2. Znajomość i praktyczne stosowanie Standardów jest moralnym i zawodowym obowiązkiem wszystkich pracowników i personelu GOPS.
Rozdział III
Zasady postępowania z dzieckiem
§3
- Niedopuszczalne są następujące zachowania pracowników i personelu GOPS wobec dzieci:
- wszelkie zachowania, które zawstydzają, upokarzają, deprecjonują lub poniżają dzieci, lub mają znamiona innych form przemocy psychicznej, fizycznej lub wykorzystywania seksualnego;
- niestosowny kontakt fizyczny z dzieckiem, naruszający godność dziecka;
- dopuszczalny kontakt fizyczny powinien być w naturalny sposób związany z pomocą dziecku w czynnościach higienicznych, z zabawą, koniecznością zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, potrzebą uspokojenia dziecka.
- podawanie dziecku alkoholu, leków, wszelkich środków psychoaktywnych;
- akceptowanie bądź uczestniczenie w nielegalnych czynnościach, w które angażowane jest dziecko;
- nawiązywanie relacji o charakterze seksualnym z dziećmi;
- zachowywanie się w sposób seksualnie prowokacyjny;
- goszczenie dziecka we własnym domu;
- utrzymywanie kontaktów prywatnych z dzieckiem, poza czasem pracy i świadczonym zakresem pomocy;
- dopuszczalne towarzyszenie dziecku podczas nieobecności opiekuna dziecka/ rodzica tylko i wyłącznie za zgodą rodzica/opiekuna dziecka.
2. Wszelkie podejrzenia dotyczące nieodpowiednich zachowań pracowników i personelu w GOPS wobec dzieci są bezzwłocznie wyjaśniane.
Rozdział IV
Zasady udzielania pomocy
§4
- GOPS świadczy pomoc w formie usług opieki wytchnieniowej, asystentów osobistych osoby z niepełnosprawnością. Pomoc ta ma formę bezpośredniej pomocy indywidualnej.
- Pracownicy i personel GOPS wyjaśniają dzieciom, co się będzie działo podczas ich wizyt.
W trakcie kontaktu z dziećmi, pracownicy zwracają się do dzieci z szacunkiem, używają prostego języka, dostosowanego do możliwości dziecka.
- GOPS realizuje działania profilaktyczne, które mają formę bezpośrednich oddziaływań grupowych. Pracownicy i personel GOPS realizują działania profilaktyczne w ramach działań statutowych GOPS, pomoc ta jest nieodpłatna.
- Ponadto, wszyscy pracownicy i personel GOPS:
- równo traktują wszystkie dzieci bez względu na ich pochodzenie, wygląd, przekonania;
- odnoszą się z szacunkiem do ewentualnej inności dziecka, jego innych przekonań, innych doświadczeń, innej perspektywy wynikającej z bycia dzieckiem;
- wysłuchują dziecka z uwagą i traktują jego wypowiedzi i przedstawioną wersję zdarzeń z należytą powagą;
- używają języka pozbawionego ocen, etykiet, dostosowanego do poziomu rozwoju dziecka;
- tworzą w GOPS kulturę otwartości i wzajemnej odpowiedzialności sprzyjającej zgłaszaniu i omawianiu wszelkich zagadnień i problemów dotyczących ochrony dzieci.
§5
- Pracownicy i personel GOPS świadczący pomoc bezpośrednią mają obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z klientem, uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu. Wyjątek od tej zasady stanowią sytuacje ściśle określone w przepisach prawa.
Rozdział IV
Procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka
§7
Wszyscy pracownicy i personel GOPS działają na rzecz ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
W swojej pracy kierują się przepisami polskiego prawa. Każda informacja dotycząca podejrzenia krzywdzenia dziecka traktowana jest poważnie i wyjaśniana, bez względu na to czy pochodzi od dziecka/rodzica/profesjonalisty oraz czy dotyczy podejrzenia krzywdzenia ze strony innego dziecka, rodzica, profesjonalisty czy też pracownika bądź personelu.
§8
- Postępowania, o których mowa w niniejszym rozdziale toczą się z zachowaniem zasady poufności.
- Pracownicy i personel, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych uzyskali dostęp do informacji o krzywdzeniu dziecka lub do informacji z tym związanych, są zobowiązani do zachowania ich w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
§9
- W przypadku zaobserwowania u pracownika lub personelu zachowania, które ma znamiona zaniedbania dziecka, osoba będąca świadkiem takiego zachowania jest zobowiązana niezwłocznie zareagować na sytuację oraz przekazać informację o tym Dyrektorowi GOPS. Dyrektor sporządza notatkę służbową zawierającą dokładny opis zaistniałej sytuacji w oparciu o informacje uzyskane od bezpośredniego świadka, o ile nie otrzymał informacji o zdarzeniu na piśmie.
- Dyrektor niezwłocznie przeprowadza rozmowę wyjaśniającą z pracownikiem/personelem
w obecności osoby, która poinformowała o zaniedbaniu. Z rozmowy należy sporządzić notatkę służbową.
- Konsekwencją potwierdzenia przypadku zaniedbania dziecka może być przeniesienie pracownika na inne stanowisko pracy lub rozwiązanie umowy, na podstawie której pracownik świadczy pracę, bez wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym.
§10
- W przypadku zaobserwowania u dziecka symptomów wskazujących na zaniedbanie pracownik/personel, zgłasza ten fakt Dyrektorowi. Zaobserwowane objawy należy szczegółowo opisać.
- Dyrektor niezwłocznie umawia się z rodzicami/opiekunami dziecka na spotkanie, w którym oprócz rodziców/opiekunów uczestniczy pracownik socjalny GOPS.
- W przypadku odmowy udziału lub nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na spotkanie, Dyrektor podejmuje jeszcze jedną próbę umówienia spotkania z rodzicami. Jeżeli nie dojdzie do spotkania w kolejnym terminie, zawiadamia sąd rodzinny o wgląd w sytuację rodzinną dziecka.
- W trakcie spotkania rodzice są informowani o podejrzeniu zaniedbywania dziecka oraz
o działaniach podjętych przez GOPS w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, a także są zachęcani do podjęcia współpracy z asystentem rodziny, psychologiem.
- Jeżeli rodzice nie chcą podjąć współpracy lub zaprzeczają ewidentnym objawom zaniedbania dziecka, Dyrektor zawiadamia sąd rodzinny o zagrożeniu dobra dziecka.
§11
- W przypadku zaobserwowania u dziecka symptomów wskazujących na możliwość krzywdzenia dziecka, pracownik/personel zgłasza ten fakt Dyrektorowi. Zaobserwowane objawy należy szczegółowo opisać w notatce służbowej.
- Przekazanie informacji, o której mowa w § 11 pkt 1 powinno nastąpić jeszcze w tym samym dniu, w którym pracownik powziął podejrzenie lub informację. Jeżeli pracownik lub personel nie jest już obecny w danym dniu w siedzibie GOPS, ma obowiązek przekazać informację telefonicznie.
- Po przekazaniu informacji, o której mowa w § 11 pkt 1 do Dyrektora, pracownik ten
w pierwszej kolejności ustala czy zachodzą przesłanki uzasadniające wszczęcie procedury odebrania dziecka na podstawie art.12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej,
a następnie ustalić jakie podmioty i instytucje powinny zostać poinformowane
o podejrzeniu krzywdzenia dziecka.
- W celu poczynienia ustaleń, o których mowa w § 11 pkt 3, zwołana może być wewnętrzna komisja, składająca się z Dyrektora, pracownika socjalnego nadzorującego teren,
w którym dochodzi do podejrzenia krzywdzenia dziecka, pracownika/personel który powziął podejrzenie lub uzyskał informację o krzywdzeniu dziecka oraz w zależności od potrzeb: asystenta rodziny.
- Jeżeli w wyniku ustaleń, o których mowa w § 11 pkt 3 i 4 zostanie ustalone, że zasadnym jest skierowanie do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c. lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, Dyrektor niezwłocznie kieruje taki wniosek do właściwych organów.
- Obowiązki określone w § 11 pkt. 1-5 nie wpływają na obowiązek ewentualnego wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
§ 12
W przypadku, gdy zachowanie pracownika, rodzica lub osoby trzeciej zagraża zdrowiu lub życiu dziecka, należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe i zawiadomić Policję
o popełnieniu przestępstwa. Zawiadomienia dokonuje pracownik/ personel, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu.
Rozdział V
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
§13
- Pomoc udzielana dziecku i jego rodzinie jest dokumentowana. GOPS przestrzega przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, w tym danych wrażliwych, m.in. poprzez:
- odbieranie pisemnej zgody klienta na przetwarzanie danych osobowych;
- wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo danych;
- szkolenia pracowników;
- zabezpieczenie dokumentacji zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej;
- określenie jasnych zasad ujawniania zawartych w dokumentacji informacji instytucjom trzecim (sądom, prokuraturze, zespołom interdyscyplinarnym).
§14
- Pracownicy i personel GOPS:
- nie udostępniają przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani o jego rodzicach;
- nie kontaktują przedstawicieli mediów z dzieckiem ani z jego rodzicami;
- nie wypowiadają się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawach dotyczących dziecka lub jego rodziców (dotyczy także wypowiedzi, które nie są
w żaden sposób utrwalane).
Rozdział VI
Zasady ochrony wizerunku dziecka
§15
- Uznając prawo dziecka do poszanowania jego dóbr osobistych, GOPS zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
- Wizerunek dziecka nie może być użyty w formie lub publikacji obraźliwej dla dziecka lub naruszać w inny sposób dóbr osobistych dziecka.
- Pracownikowi/personelowi nie wolno umożliwiać osobom trzecim utrwalania wizerunku dziecka, w szczególności jego fotografowania lub filmowania, bez pisemnej zgody rodzica dziecka.
- Pisemna zgoda, o której mowa w ust.2 powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany ( np., że umieszczony zostanie na stronie https://przemet.ops.org.pl/)
Rozdział VII
Rekrutacja i wdrożenie nowych pracowników
§16
- GOPS dokłada wszelkich starań, by zatrudniać pracowników i personel posiadających odpowiednie kwalifikacje i kompetencje, którzy podzielają wartości wynikające z Konwencji
o Prawach Dziecka, w szczególności prawo dziecka do ochrony przed krzywdzeniem.
- Każdy kandydat na nowego pracownika/personel przesyła CV. Rozmowa kwalifikacyjna prowadzona jest przez co najmniej dwóch pracowników. Przedmiotem rozmowy, oprócz sprawdzenia kompetencji i wiedzy kandydata, są również wszelkie ewentualne przerwy
w zatrudnieniu.
- Podczas rozmowy kwalifikacyjnej pracownicy informują kandydata o obowiązujących
w GOPS Standardach. Przed przystąpieniem do pracy wybrany kandydat, oprócz innych wymaganych przepisami prawa dokumentów, składa oświadczenie dotyczące niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz przestępstwa na szkodę małoletniego, oraz o toczących się względem niego postępowaniach karnych.
- Każdy nowo przyjęty pracownik/personel GOPS zapoznaje się z zapisami Standardów.
Rozdział VIII
Monitoring stosowania Standardów
§17
- Dyrektor jest odpowiedzialny za Standardy ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemęcie.
- Dyrektor lub wyznaczony przez niego pracownik jest odpowiedzialny za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały naruszenia Standardów oraz za proponowanie zmian w Standardach ochrony małoletnich.
- Dyrektor lub wyznaczony przez niego pracownik przeprowadza wśród pracowników/personelu GOPS, raz na 2 lata, ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów.
- Dyrektor lub wyznaczony przez niego pracownik opracowuje wyniki ankiet i sporządza na ich podstawie raport z monitoringu wraz z wnioskami w zakresie ewentualnych zmian Standardów.
- Dyrektor wprowadza do Standardów zmiany w trybie przewidzianym dla wprowadzenia Standardów.
ROZDZIAŁ IX
Przepisy końcowe
§18
Pracownicy i personel mają obowiązek zapoznania się z treścią Standardów i potwierdzenia tego faktu podpisem na oświadczeniu. Treść oświadczenia stanowi załącznik nr 1 do Standardów.
§19
- Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
- Standardy opublikowane są na stronie internetowej GOPS oraz dostępne są w dziale Finansowo-Organizacyjnym GOPS.
- Wersja skrócona przeznaczona dla dzieci stanowi załącznik nr 2 do Standardów.
